BOJ là gì?

• Đạt được sự ổn định giá cả: Mục tiêu cụ thể là đạt lạm phát 2% (chỉ số giá tiêu dùng – CPI) và duy trì mục tiêu này một cách ổn định.
• Đảm bảo sự ổn định của hệ thống tài chính: Duy trì một hệ thống tài chính vững chắc và hiệu quả.

Cơ cấu và Hoạt động của BOJ

• Thống đốc BOJ: Chủ tịch ủy ban.
• Hai Phó Thống đốc.
• Sáu thành viên khác: Được bổ nhiệm dựa trên chuyên môn và kinh nghiệm.

Các công cụ chính sách tiền tệ của BOJ

1. Chính sách lãi suất âm (Negative Interest Rate Policy - NIRP): BOJ là một trong số ít ngân hàng trung ương duy trì lãi suất ngắn hạn dưới 0%. Lãi suất này áp dụng cho một phần dự trữ vượt mức mà các ngân hàng thương mại gửi tại BOJ. Mục tiêu là khuyến khích các ngân hàng cho vay ra, thay vì giữ tiền, để kích thích hoạt động kinh tế.
2. Kiểm soát đường cong lợi suất (Yield Curve Control - YCC): Đây là một công cụ đặc trưng của BOJ. Thay vì chỉ đặt mục tiêu cho lãi suất ngắn hạn, BOJ còn đặt mục tiêu cho lãi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản (JGB) kỳ hạn 10 năm. BOJ mua không giới hạn JGB để giữ lợi suất trái phiếu 10 năm quanh mức mục tiêu (ví dụ: quanh 0% hoặc ± một biên độ nhất định). Mục đích là duy trì chi phí vay thấp trong dài hạn, hỗ trợ đầu tư và tiêu dùng.
3. Mua tài sản quy mô lớn (Quantitative and Qualitative Monetary Easing - QQE): BOJ đã thực hiện chương trình mua tài sản khổng lồ, không chỉ mua trái phiếu chính phủ mà còn mua các tài sản rủi ro khác như Quỹ hoán đổi danh mục (ETFs) và Quỹ tín thác đầu tư bất động sản (J-REITs). Mục tiêu là bơm thanh khoản vào thị trường, giảm lãi suất và hỗ trợ giá tài sản.
4. Hướng dẫn tiến lên (Forward Guidance): Các tuyên bố và cam kết của BOJ về định hướng chính sách tiền tệ tương lai, giúp định hình kỳ vọng của thị trường và giảm sự không chắc chắn.
5. Các chương trình cho vay hỗ trợ (Lending Facilities): Cung cấp các khoản vay lãi suất thấp cho các ngân hàng để khuyến khích cho vay đối với doanh nghiệp và hộ gia đình.

Vai trò của BOJ trong việc tác động JPY

Chính sách Lãi suất và Kiểm soát Đường cong Lợi suất

• Lãi suất thấp/âm và YCC: Việc BOJ giữ lãi suất rất thấp (thậm chí âm) và kiểm soát lợi suất JGB 10 năm ở mức thấp khiến cho đồng JPY kém hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư nước ngoài tìm kiếm lợi suất. Khi lãi suất ở các quốc gia khác (như Mỹ hoặc Châu Âu) tăng lên, sự chênh lệch lãi suất này thúc đẩy dòng vốn chảy ra khỏi Nhật Bản, làm suy yếu JPY. Điều này khiến JPY trở thành một "đồng tiền tài trợ" (funding currency) phổ biến trong các giao dịch "carry trade".
• Điều chỉnh chính sách: Khi BOJ điều chỉnh chính sách YCC (ví dụ: mở rộng biên độ cho phép lợi suất tăng) hoặc có tín hiệu về việc bình thường hóa lãi suất, JPY thường tăng giá mạnh. Điều này là do thị trường kỳ vọng chênh lệch lãi suất sẽ thu hẹp lại, làm tăng sức hấp dẫn của các tài sản bằng JPY.

Mua tài sản quy mô lớn (QE)

• Bơm thanh khoản: Các chương trình mua tài sản khổng lồ của BOJ làm tăng đáng kể lượng tiền trong lưu thông. Về lý thuyết, việc tăng cung tiền thường dẫn đến sự suy yếu của đồng tiền đó, do giá trị mỗi đơn vị tiền tệ bị pha loãng. Do đó, QE của BOJ là một yếu tố chính gây áp lực giảm giá lên JPY trong nhiều năm.
• Ngừng/Giảm mua tài sản (QT): Nếu BOJ bắt đầu giảm quy mô mua tài sản hoặc ngừng các chương trình QE, điều này sẽ làm giảm lượng tiền được bơm vào hệ thống và có thể hỗ trợ JPY tăng giá.

Tuyên bố và Hướng dẫn Tiến lên (Forward Guidance)

• Ngôn ngữ "Dovish" (ôn hòa): Nếu BOJ nhấn mạnh sự cần thiết của chính sách tiền tệ nới lỏng kéo dài để đạt mục tiêu lạm phát, hoặc bày tỏ lo ngại về triển vọng kinh tế, điều này thường gây áp lực giảm giá lên JPY.
• Ngôn ngữ "Hawkish" (diều hâu): Bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy BOJ đang xem xét thắt chặt chính sách (ví dụ: thay đổi mục tiêu YCC, chấm dứt lãi suất âm) đều có thể khiến JPY tăng vọt, vì thị trường sẽ điều chỉnh kỳ vọng về chính sách trong tương lai.

Tình hình kinh tế Nhật Bản và Lạm phát

• Lạm phát thấp: Trong nhiều năm, lạm phát thấp kéo dài đã buộc BOJ phải duy trì chính sách siêu nới lỏng, gây áp lực giảm giá lên JPY.
• Lạm phát tăng trở lại: Khi lạm phát ở Nhật Bản có dấu hiệu tăng bền vững (và đạt mục tiêu 2%), điều này tạo điều kiện cho BOJ bình thường hóa chính sách, từ đó hỗ trợ cho JPY.

Tầm quan trọng đối với các Broker Việt Nam

• Giao dịch ngoại hối: JPY là một thành phần quan trọng trong nhiều cặp tiền tệ chính (ví dụ: USD/JPY, EUR/JPY, GBP/JPY). Hiểu biết về BOJ giúp các broker tư vấn cho khách hàng về chiến lược giao dịch JPY, đặc biệt là trong các giao dịch carry trade hoặc khi có tin tức lớn về chính sách.
• Phân tích thị trường tổng thể: Các chính sách của BOJ và tình hình của JPY có thể ảnh hưởng đến dòng vốn đầu tư toàn cầu và tâm lý thị trường, gián tiếp tác động đến các thị trường khác mà nhà đầu tư Việt Nam quan tâm.
• Quản lý rủi ro: Nắm bắt được hướng đi của JPY giúp nhà đầu tư và broker quản lý rủi ro hiệu quả hơn trong danh mục đầu tư đa dạng.

Kết luận

• CEO của Broker Việt Nam, với 12 năm kinh nghiệm trong giao dịch forex trên sàn XM. Tôi dẫn dắt đội ngũ cung cấp hướng dẫn chuyên sâu, giúp trader Việt Nam chinh phục thị trường tài chính
• Địa chỉ: Lê Duẩn, Bến Nghé, Quận 1, Hồ Chí Minh
• Email: tonypham@brokervn.com